Een vennootschap oprichten als consultant: zo ga je te werk
Als zelfstandige consultant versterk je je opdrachtgever met je gespecialiseerde knowhow en ervaring én je bent je eigen baas. Maar ook het financiële plaatje is een belangrijke drijfveer bij je keuze om als zelfstandige te werken. Binnen een vennootschap heb je heel wat middelen voor fiscale optimalisatie en je kan je privévermogen afschermen. We overlopen de formaliteiten voor de oprichting ervan.
Als zelfstandige consultant kan je voor een eenmanszaak kiezen of een vennootschap oprichten. Een vennootschap is een aparte juridische entiteit, in een eenmanszaak ben je als zelfstandige zelf je bedrijf. Naast de andere redenen om een vennootschap op te richten, is deze ondernemingsvorm ook in vele gevallen financieel interessant. Dit geldt dan voornamelijk vanaf een bepaald bruto-inkomen – zodra je als eenmanszaak té veel belastingen zou betalen. Ga bij een accountant te rade om te bekijken wat in jouw situatie de beste formule is.
Dit zijn de argumenten pro vennootschap voor een zelfstandige consultant.
Stap 1: kies je ondernemingsvorm
Over de best passende ondernemingsvorm voor consultants kunnen we kort zijn: dat is de Besloten Vennootschap of BV. Dat komt onder andere omdat je een BV – in tegenstelling tot sommige andere vennootschapsvormen – alleen kan oprichten. Als consultant vind je het interessant je inkomsten fiscaal te optimaliseren, en wil je niet per se in een samenwerkingsverband stappen. Ook de beperkte aansprakelijkheid – de muur tussen je persoonlijke vermogen en dat van de BV – is interessant.
Je hebt voor de oprichting van een BV ook niet langer een minimaal startkapitaal nodig. Wel moet je in een financieel plan (zie volgend punt) kunnen aantonen dat je aanvangsvermogen toereikend is om je kosten van de eerste 2 jaar te dekken.
Voor de volledigheid vermelden we ook de 3 andere vennootschapsvormen:
- De NV (Naamloze Vennootschap) is vooral geschikt voor grotere ondernemingen. Om een NV op te richten moet je een minimumkapitaal hebben van 61.500 euro.
- De CV (Coöperatieve Vennootschap) kan je niet alleen oprichten. Enkel organisaties met een ‘gemeenschappelijk coöperatief gedachtegoed’ (waarbij niet in de eerste plaats winst, maar wel een collectief doel centraal staat) mogen er gebruik van maken.
- Ook een maatschap (met Vennootschap Onder Firma en Commanditaire Vennootschap als subcategorieën) oprichten kan je niet alleen. Voor deze ‘lichtere’ vennootschapsvorm hoef je niet langs de notaris, maar je hebt minder voordelen qua aansprakelijkheid.
Stap 2: stel een financieel plan op
Sinds het nieuwe vennootschapsrecht hoef je geen wettelijk bepaald minimaal startkapitaal meer op tafel te leggen om een BV op te richten. Dat is goed nieuws, want in tegenstelling tot veel andere ondernemers hoef je als consultant geen al te zware investeringen te doen om te kunnen starten.
Een financieel plan opmaken, daarentegen, is wél verplicht. Daarin schets je je noodzakelijke opstartkosten (bv. laptop, software, auto, werkplek) en maak je een realistische prognose van je inkomsten en kosten voor de eerste 2 jaar. Op basis van die oefening bepaal je je aanvangsvermogen.
Belangrijk om te weten: je financieel plan is dé toetssteen voor je aansprakelijkheid als oprichter. Anders gezegd: ga je binnen de 3 jaar failliet omdat je te weinig vermogen hebt ingebracht, dan kan zelfs de afscherming van je privévermogen vervallen. Ga dus niet over een nacht ijs en leg je plan voor aan een boekhouder of accountant.
Stap 3: breng je opstartformaliteiten in orde
Bij de start van je vennootschap hoort een oprichtingsakte. Die bevat de statuten of regels waaraan elke aandeelhouder zich moet houden. Ga hiervoor langs bij de notaris. Verder moet je een aantal formaliteiten in orde brengen. Zo moet je je inschrijven bij een ondernemingsloket en aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.
Let op: een vennootschap oprichten kost geld!
Van de notariskosten voor de akte over registratierechten (een belasting op de officiële registratie van je akte) tot de publicatie in het Belgisch Staatsblad: aan je oprichtingsakte alleen al hangt een stevig prijskaartje. Tel je daarbij ook de kosten van je boekhouder (en/of een andere adviseur), je inschrijving bij een ondernemingsloket en eventuele vergunningen, dan kom je al snel op een paar duizend euro.
Stap 4: start je boekhouding op
In een BV voer je een zogeheten dubbele boekhouding: elke transactie (bv. een aankoop) moet je kunnen bewijzen met een andere transactie (bv. een betaling). Op basis van je dubbele boekhouding maak je vervolgens een jaarrekening. Die bestaat uit een balans en een resultatenrekening.
Lees meer over het verschil tussen de enkelvoudige en dubbele boekhouding.
Je jaarrekening leg je neer bij de Nationale Bank van België (NBB). Iedereen kan die online raadplegen en zo inzicht krijgen in de gezondheid van je vennootschap.
Stap 5: verzeker je toekomst als zelfstandige
Een bescheiden pensioen, geen vakantiegeld … Als zelfstandige geniet je niet dezelfde sociale rechten als een loontrekkende. Je bouwt dus maar beter voldoende bescherming in aan de hand van een aantal verzekeringen.
Ben je door ziekte of door een ongeval een tijd out, dan krijg je dankzij een verzekering gewaarborgd inkomen een extra bedrag bovenop de vergoeding van het ziekenfonds. Door middel van een aanvullende pensioenverzekering spaar je dan weer een extra pensioenkapitaal bij elkaar, én je bespaart op je belastingen en sociale bijdragen.
Verder kan je ook verzekeringen afsluiten om je verantwoordelijkheid te beschermen als zelfstandige. Maak je een fout in het kader van je beroep, dan komt een verzekering beroepsaansprakelijkheid tussen.
Zoals je merkt, komt er bij de oprichting van een BV wel wat kijken. Maar eens al die formaliteiten achter de rug zijn en je boekhouding is opgestart, zit je binnen een vennootschap gebeiteld om een mooi rendement te halen uit je zelfstandige activiteiten.
Zelfstandig consultant in spe?
Alles wat je moet weten over je opstart vind je in onze gratis gids.
Heb je nog vragen na het lezen van deze blog?
Neem contact op met onze adviseurs.
