Wijzigingen autofiscaliteit: impact voor jou als medicus

Heb je als arts of kinesist een eenmanszaak en verplaats je je met de auto? Dan kan je bepaalde verplaatsingen fiscaal aftrekken. SBB vertelt je hoe je de aftrekbare som bepaalt, en met welke uitzonderingen je best rekening houdt.

Ga je ook investeren in een laadpaal? Lees dan zeker dit artikel.

Fiscale aftrekbaarheid in personenbelasting

Soort verplaatsing

Allereerst maak je een onderscheid tussen je verplaatsingen. De fiscale spelregels verschillen immers naargelang het type. Het gaat dan om de volgende drie soorten:

  1. Zuivere privé-verplaatsingen: kan je nooit fiscaal aftrekken.
  2. Verplaatsingen tussen je woonplaats en vaste plaats van tewerkstelling: zijn aftrekbaar ter waarde van 0,15 euro/km. Dit forfait dekt alle bijhorende kosten (met uitzondering van financierings- en telefoniekosten). Denk aan brandstof, verzekering, verkeersbelasting, onderhoud, pechbijstand, afschrijvingen, huur parkeergarage enz.
  3. Zuivere beroepsverplaatsingen: de inbreng wordt beperkt tot een bepaald percentage. Hier moet je dus je werkelijke kosten aantonen.

Eenmaal je je verplaatsingen correct hebt ingedeeld volgens de opdeling hierboven, bepaal je de aftrekbare som.

Werkelijke kosten of forfait aftrekken?

Op basis van je totale autokosten en de andere aangetoonde beroepskosten, bekijkt je boekhouder welke optie voor jou het voordeligst is. Een opfrissing nodig? In deze blog lees je meer over het onderscheid.

Kostenaftrek

De kostenaftrek voor personenwagens kent enkele belangrijke wijzigingen afhankelijk van de aanschafdatum. Hiervoor kijken we naar de datum van de bestelbon of ondertekeningdatum van het lease- of rentingcontract.

Aanschaffing voor 1 juli 2023

De kosten van een wagen zijn voor jou aftrekbaar volgens een zogenaamde gramformule. Deze houdt zowel rekening met de CO2-uitstoot van je wagen als het brandstoftype. Het aftrekbaar tarief wordt als volgt berekend: 120% - (0,5 x brandstofcoëfficiënt x CO2/km).

De brandstofcoëfficiënt verschilt naargelang het type wagen en bedraagt: 

  • 1 voor dieselwagens;
  • 0,95 voor benzinewagens;
  • 0,90 voor auto’s op aardgas < 12 fiscale Pk.

De fiscale aftrekbaarheid wordt trouwens begrensd afhankelijk van de uitstoot van je firmawagen: met een ondergrens van 50% en een bovengrens van 100%. Indien de wagen werd aangekocht, gerent of geleased vóór 1 januari 2018, bedraagt het minimum 75% tenzij de CO2-uitstoot 200 gram of meer bedraagt. Dan val je terug op 40%.

Zuiver elektrische wagens zijn voor 100% aftrekbaar. Voor plug-in hybride wagens, die nog deels op brandstof rijden, gelden dan weer bijzondere regels.

Pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023?

Een pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023 wordt voor de belasting in verkeerstelling en verkeersbelasting beschouwd als een personenwagen indien de wagen staat ingeschreven op naam van een particulier. Staat de pick-up ingeschreven op naam van een belastingplichtige met KBO-nummer, dan is dit wel een lichte vrachtwagen.

Een voorbeeld: Jan Baets heeft als medicus een eenmanszaak en kocht in 2022 een nieuwe benzinewagen van 23.000 euro met een CO2-uitstoot van 100 gr/km. In 2022 kan hij deze kosten bewijzen: 

  • Aankoop auto: 23.000 euro (afschrijving op 5 jaar: 4.600 per jaar)
  • Benzinekosten: 1.350 euro
  • Onderhoudskosten: 750 euro
  • Verzekeringen: 600 euro
  • Verkeersbelasting: 200 euro
  • Aantal kilometers op jaarbasis: 18.000 (waarvan 12.000 km zuiver beroepsmatig)

Op basis van specifieke kenmerken van de auto en de gramformule bedraagt het aftrekpercentage:
120% - (0,5 x brandstofcoëfficiënt x CO2/km) = 120% - (0,5 x 0,95 x 100) = 72,50%.

Het aftrekbaar gedeelte van zijn autokosten wordt als volgt berekend:

Totaal autokosten Fiscaal aftrekbaar als werkelijke beroepskost
4.600 + 1.350 + 750 + 600 + 200 = 7.500 euro 7.500 x 12.000/18.000 x 72,50% = 3.625 euro
Verstrenging bij aanschaffing vanaf 1 juli 2023

De kostenaftrek voor personenwagens met een brandstofmotor aangeschaft vanaf 1 juli 2023, zal uitdoven. De voormelde regels blijven van toepassing t.e.m. aanslagjaar 2025, maar vanaf aanslagjaar 2026 verdwijnt de ondergrens en wordt de maximale aftrek afgebouwd:

  • in 2025: 0% tot max. 75%
  • in 2026: 0% tot max. 50%
  • in 2027: 0% tot max. 25%
  • in 2028: 0%

Voor personenwagens met een brandstofmotor aangeschaft vanaf 2026, geldt er een aftrekverbod.

Ook de kostenaftrek van zuiver elektrische personenwagens daalt vanaf 2027 naargelang het jaar van aanschaffing.

Pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023?

Een pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023 wordt fiscaal beschouwd als een personenwagen indien de wagen staat ingeschreven op naam van een particulier. Deze wagen is dan onderworpen aan de bovenstaande regels.

Staat de pick-up ingeschreven op naam van een belastingplichtige met KBO-nummer , dan is dit fiscaal een lichte vrachtwagen en zijn de kosten voor 100% aftrekbaar.

Als startende arts of kinesist de wagen van je ouders gebruiken

Ten slotte geven we nog graag een tip mee voor startende artsen of kinesisten. Wie de auto van z’n ouders gebruikt, kan bepaalde kosten ervan inbrengen, op voorwaarde dat je kan bewijzen dat jij ze betaalt. Een voorbeeld is de verzekering, ook al staat die nog op naam van je ouders: bezorg daarvoor je boekhouder een afschrift van de overschrijving aan je ouders of de verzekeringsmaatschappij.

Nathalie Put
Nathalie Put