De financiële gezondheid van je vennootschap analyseren? Zo begin je eraan

1.    Liquiditeit: kan mijn onderneming op korte termijn aan haar betalingsverplichtingen voldoen?

Beginnen doen we bij de liquiditeitsratio of current ratio. Met deze ratio meet je in welke mate jouw onderneming haar middelen op korte termijn (een periode van maximum 12 maanden) kan omzetten in ‘cash’ om schuldeisers te betalen. Je berekent de ratio als volgt:

 vorderingen op ten hoogste 1 jaar + voorraden + bestellingen in uitvoering + liquide middelen + geldbeleggingen 
schulden op ten hoogste 1 jaar

Je liquiditeits- of current ratio moet minstens 1 bedragen. Al bouw je best een beetje marge in. Over het algemeen scoort je onderneming goed als je een ratio van 1,5 hebt. Dat wil zeggen dat er voldoende middelen aanwezig zijn om aan alle korte termijn verplichtingen te voldoen.

In de berekening van deze ratio zijn de voorraden inbegrepen. Maar voorraden zijn niet altijd makkelijk en snel om te zetten in geld. Daarom kan het zinvol zijn om ook een strengere berekening te maken van de liquiditeit. Dan maak je gebruik van de quick ratio. Die bereken je aan de hand van de volgende formule:

 vorderingen op ten hoogste 1 jaar + liquide middelen + geldbeleggingen 
(schulden op ten hoogste 1 jaar)

Het spreekt voor zich dat een ratio onder de 1 niet wenselijk is, maar een lagere ratio hoeft niet meteen dramatisch te zijn. Het is wel belangrijk om deze situatie kort op te volgen. Als deze situatie verergert en aanhoudt, dan wordt het voor je onderneming steeds moeilijker om aan haar financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Dit kan (verdere) kredietverstrekking bemoeilijken en in het slechtste geval leiden tot betalingsachterstanden met het faillissement als eindpunt.  

2.    Solvabiliteit: heb ik voldoende buffer?

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de wijze waarop een onderneming is gefinancierd. Het geeft de verhouding weer tussen het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen van de onderneming. Het is op die manier een graadmeter van de financiële onafhankelijkheid. De solvabiliteitsratio is een belangrijke ratio voor de banken. Hoe meer eigen vermogen, hoe groter de buffer tegen eventuele verliezen.

Je berekent je solvabiliteitsratio met de volgende formule: 

 eigen vermogen 
totaal vermogen  

Hoeveel moet de solvabiliteit minstens bedragen? Over het algemeen wordt 25% als de ondergrens beschouwd. Maar dit is sterk sectorafhankelijk. Een goede stelregel is dat de vaste activa voor minstens 66% met eigen vermogen gefinancierd moeten zijn. 

3.    Rendabiliteit: maakt mijn bedrijf winst?

Wanneer je de rendabiliteit analyseert, ga je na hoe efficiënt je bedrijfsmiddelen inzet. Er bestaan verschillende manier om de rendabiliteit van je onderneming op te volgen. We lijsten drie essentiële technieken op.

Een eerste belangrijke parameter is de brutomarge. Deze geeft het verschil aan tussen de bedrijfsopbrengsten en alle kosten die nodig waren om de verkochte producten te produceren of de verkochte diensten te leveren. De brutowinst is met andere woorden het bedrag dat overblijft om de vaste kosten zoals bezoldigingen, afschrijvingen, intresten … te dekken. In de Belgische jaarrekening vind je de brutomarge terug onder rubriek 9900 

Vaak wordt de brutowinst uitgedrukt als een percentage van de omzet. Dit maakt het mogelijk om te vergelijken binnen de sector.

We krijgen dan volgende formule:

 brutomarge 
omzet 

Wil je nog een stapje verder gaan en de operationele performantie van je onderneming meten, dan gebruik je best de EBITDA-marge: 

 EBITDA 
omzet 

EBITDA staat voor Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization. Oftewel winst vóór aftrek van rentekosten, belastingen, afschrijvingen en waardeverminderingen. 

De EBITDA-marge geeft inzicht in hoe rendabel je activiteiten zijn zonder rekening te houden met de manier waarop jouw onderneming gefinancierd is en zonder rekening te houden met je investeringsritme. Deze ratio wordt vaak gebruikt om gelijkaardige bedrijven te vergelijken. Het is zeker ook interessant om de evolutie van de EBITDA-marge in de tijd op te volgen. Dit kan meer inzicht geven in hoe de kosten zijn gestegen in verhouding met de opbrengsten. 

Tot slot mag je het rendement op het eigen vermogen niet uit het oog verliezen. Als aandeelhouder wil je zeker wel weten wat jouw geïnvesteerde vermogen opbrengt. Dit bereken je op volgende manier: 

 winst/verlies van het boekjaar na belastingen 
eigen vermogen

Een voorbeeld: stel dat je bedrijf 1.500 euro winst maakt en dat het eigen vermogen 10.000 euro bedraagt. Dan is het rendement op het eigen vermogen 15%. Hoe weet je nu of dit rendement voldoende is? Dat hangt natuurlijk af van jouw verwachtingen als aandeelhouder, maar algemeen kunnen we stellen dat het rendement in verhouding moet staan met het risico dat je neemt. Het rendement zou dus in ieder geval hoger moeten liggen dan de opbrengst van een risicovrije belegging.