Bestemd fonds of voorziening aanleggen? 4 cruciale verschillen
Van noodzakelijke herstellingswerken tot investeren in nieuwe faciliteiten: ook als vereniging is planning op lange termijn cruciaal. Maar wanneer leg je een ‘voorziening’ aan, en in welke gevallen ga je voor een ‘bestemd fonds’? In dit artikel doen we de belangrijkste verschillen uit de doeken.
Verschil 1: het doel
Om een voorziening te kunnen aanleggen, moet er een duidelijk omschreven risico zijn (bv. onderhoudswerken, juridisch geschil met mogelijke schadevergoeding). Met andere woorden: de bijbehorende kosten zijn zeker en waarschijnlijk, alleen het exacte bedrag ligt nog niet vast.
Bestemde fondsen, daarentegen, leg je aan als onderdeel van het eigen vermogen voor uitdagingen, projecten of risico’s in de toekomst. Hoewel deze realistisch moeten zijn, mogen ze eerder algemeen worden omschreven.
Voorbeeld
Het dak van je kantine is aan reparatie toe. Je wil deze grote herstellingswerken binnen de vijf jaar achter de rug hebben en legt hiervoor een voorziening aan op basis van een kostenraming. Intussen zie je het ledenaantal van de vereniging stelselmatig aangroeien. Als dat de komende jaren zo blijft doorgaan, dan zal uitbreiding van de faciliteiten noodzakelijk zijn. Voor deze mogelijke investering kan je alvast een bestemd fonds aanleggen.
Verschil 2: regels in verband met terugname
Heb je een voorziening aangelegd, dan geldt er een wettelijke terugnameplicht. Dat wil zeggen dat je verplicht bent om de aangelegde voorziening terug te nemen wanneer het feit zich voordoet. In het voorbeeld hierboven moet de vereniging deze terugname verwerken op het moment dat de factuur van de dakwerker betaald en geboekt wordt.
Bij bestemde fondsen is die verplichting rond terugname er niet wanneer de fondsen worden aangelegd voor niet-specifieke uitdagingen. Ook overboeking van het ene bestemde fonds naar een ander behoort tot de mogelijkheden.
Verschil 3: invloed op het resultaat
Terwijl voorzieningen mee het resultaat van het boekjaar bepalen, is dat bij bestemde fondsen niet het geval. Die worden immers aangelegd vanuit het resultaat. Je spreekt er het positief resultaat van het boekjaar voor aan .
Verschil 4: rapportering
De bedragen je die boekt op de rekeningen voorziening maken geen deel uit van het eigen vermogen, boekingen op de rekeningen bestemd fonds wél. Om de grootte van een bestemd fonds te verantwoorden, moet je in de toelichting bij de jaarrekening en de waarderingsregels dan ook aangeven waarvoor je het aanlegt en hoe. In die regels kan je verder ook voorrang geven aan bepaalde fondsen en/of een jaarlijkse toekenning op basis van een specifiek percentage.
Waar kan je voorzieningen en bestemde fondsen vinden in de balans?
Voorzieningen zijn 16-rekeningen, bestemde fondsen 13-rekeningen. Verder maakt het rekeningstelsel een onderscheid tussen fondsen voor investeringen (rekening 130), fondsen voor sociaal passief (rekening 131) en andere bestemde fondsen (rekening 139).
Kortom, voorzieningen leg je aan om kosten te dekken die quasi zeker zijn. Bestemde fondsen zijn dan weer een belangrijk instrument om aan financiële planning te doen op middellange en lange termijn. Het is de verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan om een inventaris op te stellen van potentiële uitdagingen. Je bent uiteraard niet verplicht om bestemde fondsen aan te leggen, maar het wordt wel aangeraden in het licht van deugdelijk bestuur.
In de praktijk: reken op je SBB-expert
Wees zeker van je zaak en schakel tijdig de hulp in van een expert. Wij staan je graag met raad en daad bij.
