De belangrijkste organen van een vzw: wie doet wat?

Je hebt zopas een vzw opgericht. Proficiat! Natuurlijk wil je meteen aan de slag. Maar hoe pak je dit aan? Sta je als oprichter zelf in voor de dagelijkse werking van je vereniging? Of als bestuurder? Niet noodzakelijk. Je kan ook iemand aanduiden die het alledaagse reilen en zeilen bewaakt: het ‘dagelijks bestuur’. Wat doet zo’n dagelijks bestuurder en waarin verschilt die functie van het bestuursorgaan? 

Hoe werkt een vzw?

Een vzw is een rechtspersoon. Net zoals een natuurlijk persoon (een mens) heeft ze rechten en plichten en kan ze juridisch optreden. Anders dan een mens kan ze niet zelf beslissingen nemen, noch deze uitvoeren. Dus heeft een vzw natuurlijke personen nodig die in haar naam en voor haar rekening optreden. Die personen zetelen in ‘organen’. Lees hier wat je te doen staat als je vereniging een rechtspersoon als bestuurder kiest. 

De belangrijkste organen binnen de vzw zijn de algemene vergadering, het bestuursorgaan en (eventueel) het dagelijks bestuur. 

De algemene vergadering

De algemene vergadering bestaat uit de leden van de vzw en heeft een aantal exclusieve bevoegdheden, zoals de benoeming van de bestuurders. Dit orgaan houdt zich niet bezig met het dagelijks doen en laten van de vereniging. 

Het bestuursorgaan 

Het orgaan dat de handel en wandel van je vereniging op zich neemt, is het bestuursorgaan. Het is bevoegd voor die handelingen die nodig zijn om de activiteiten van de vzw te realiseren. Het bestuursorgaan neemt de beslissingen, voert die uit en vertegenwoordigt de vzw ten opzichte van derden, bij de ondertekening van een contract bijvoorbeeld. 

Het bestuursorgaan van een vzw beslist collegiaal, dat wil zeggen met een gewone meerderheid. Daarom moeten er minstens drie bestuurders zijn, tenzij de vereniging minder dan drie leden heeft. In dat geval volstaan twee bestuurders.
 

De pro’s en contra’s van collegiaal beslissen 

Collegiaal beslissen leidt doorgaans tot doordachtere beslissingen. Je bespreekt met je medebestuurders alle voor- en nadelen en ook tegenstrijdige meningen worden meegenomen in de besluitvorming. Omgekeerd is deze manier van beslissen erg omslachtig. Over alle, ook minder belangrijke, beslissingen uitgebreid discussiëren is weinig efficiënt. 

Het dagelijks bestuur 

Om efficiënter te werken kan je een dagelijks bestuurder aanstellen, ook wel de CEO, voorzitter, algemeen directeur of gedelegeerd bestuurder genoemd. Deze persoon wordt benoemd door het bestuursorgaan en neemt de dagelijkse beslommeringen van de vereniging op zich. Je kan het dagelijkse bestuur ook opdragen aan meerdere personen tegelijk, die elk alleen, gezamenlijk of als college optreden.

Taken van het dagelijks bestuur

De bevoegdheden van het dagelijks bestuurder zijn wettelijk vastgelegd. Concreet is dit orgaan verantwoordelijk voor: 

  • de dagdagelijkse gang van zaken in de vereniging;
  • de minder belangrijke beslissingen;
  • en alles wat hoogdringend is. 

Hij heeft dus een uitgebreid takenpakket. Voor alle andere zaken moet hij het bestuursorgaan samenroepen om collegiaal te beslissen.

Statuten niet meer doorslaggevend

Het nieuwe vennootschaps- en verenigingsrecht schreef voor dat een dagelijks bestuurder slechts kan worden aangeduid als de mogelijkheid hiertoe in de statuten is opgenomen. Kort daarna werd de regeling alweer aangepast. Voortaan moet de mogelijkheid tot het benoemen van een dagelijks bestuur niet meer uitdrukkelijk in de statuten vermeld staan. 
 

Wil je een dagelijks bestuurder aanstellen binnen je vzw?

Reken hiervoor op je SBB-adviseur. Hij of zij helpt je graag verder.

Anne-Sophie De Mol
Anne-Sophie De Mol
consultant accountancy & fiscaliteit