Wijzigingen autofiscaliteit: impact voor jouw eenmanszaak

Run je een eigen zaak, dan neem je wellicht soms de auto om je naar klanten te verplaatsen. Je gebruikt je wagen dus deels beroepsmatig. Dan weerklinkt de logische vraag: kan je de kosten van je auto fiscaal inbrengen?

Ga je ook investeren in een laadpaal? Lees dan zeker dit artikel.

Fiscale aftrekbaarheid in personenbelasting

Soorten verplaatsingen

Allereerst maak je een onderscheid tussen je verplaatsingen. De fiscale spelregels verschillen immers naargelang het type. Het gaat dan om de volgende drie soorten:

  1. Zuivere privé-verplaatsingen: kan je nooit fiscaal aftrekken.
  2. Verplaatsingen tussen je woonplaats en vaste plaats van tewerkstelling: zijn aftrekbaar ter waarde van 0,15 euro/km. Dit forfait dekt alle bijhorende kosten (met uitzondering van financierings- en telefoniekosten). Denk aan brandstof, verzekering, verkeersbelasting, onderhoud, pechbijstand, afschrijvingen, huur parkeergarage enz.
  3. Zuivere beroepsverplaatsingen: de inbreng wordt beperkt tot een bepaald percentage. Hier moet je dus je werkelijke kosten aantonen.

Eenmaal je je verplaatsingen correct hebt ingedeeld volgens de opdeling hierboven, bepaal je de aftrekbare som.

Kostenaftrek

De kostenaftrek voor personenwagens kent enkele belangrijke wijzigingen afhankelijk van de aanschafdatum. Hiervoor kijken we naar de datum van de bestelbon of ondertekeningdatum van het lease- of rentingcontract.

Aanschaffing voor 1 juli 2023

De kosten van een wagen zijn voor jou aftrekbaar volgens een zogenaamde gramformule. Deze houdt zowel rekening met de CO2-uitstoot van je wagen als het brandstoftype. Het aftrekbaar tarief wordt als volgt berekend: 120% - (0,5 x brandstofcoëfficiënt x CO2/km).

De brandstofcoëfficiënt verschilt naargelang het type wagen en bedraagt: 

  • 1 voor dieselwagens;
  • 0,95 voor benzinewagens;
  • 0,90 voor auto’s op aardgas < 12 fiscale Pk.

De fiscale aftrekbaarheid wordt trouwens begrensd afhankelijk van de uitstoot van je firmawagen: met een ondergrens van 50% en een bovengrens van 100%. Indien de wagen werd aangekocht, gerent of geleased vóór 1 januari 2018, bedraagt het minimum 75% tenzij de CO2-uitstoot 200 gram of meer bedraagt. Dan val je terug op 40%.

Zuiver elektrische wagens zijn voor 100% aftrekbaar. Voor plug-in hybride wagens, die nog deels op brandstof rijden, gelden dan weer bijzondere regels.

Plug-in hybride personenwagen aangeschaft vanaf 1 januari 2023?

Schaf je een plug-in hybride wagen aan vanaf 1 januari 2023, dan zijn de fossiele brandstofkosten (diesel- en benzinekosten) voor maximaal 50% aftrekbaar. Deze beperking geldt niet voor de kosten van elektriciteit of LPG.

Een voorbeeld: Jan Baets werkt als zelfstandig vertegenwoordiger en kocht in 2022 een nieuwe benzinewagen van 23.000 euro met een CO2-uitstoot van 100 gr/km. In 2022 kan hij deze kosten bewijzen: 

  • Aankoop auto: 23.000 euro (afschrijving op 5 jaar: 4.600 per jaar)
  • Benzinekosten: 1.350 euro
  • Onderhoudskosten: 750 euro
  • Verzekeringen: 600 euro
  • Verkeersbelasting: 200 euro
  • Aantal kilometers op jaarbasis: 18.000 (waarvan 12.000 km zuiver beroepsmatig)

Op basis van specifieke kenmerken van de auto en de gramformule bedraagt het aftrekpercentage:
120% - (0,5 x brandstofcoëfficiënt x CO2/km) = 120% - (0,5 x 0,95 x 100) = 72,50%.

Het aftrekbaar gedeelte van zijn autokosten wordt als volgt berekend:

Totaal autokosten Fiscaal aftrekbaar als werkelijke beroepskost
4.600 + 1.350 + 750 + 600 + 200 = 7.500 euro 7.500 x 12.000/18.000 x 72,50% = 3.625 euro
Verstrenging bij aanschaffing vanaf 1 juli 2023

De kostenaftrek voor personenwagens met een brandstofmotor aangeschaft vanaf 1 juli 2023, zal uitdoven. De voormelde regels blijven van toepassing t.e.m. aanslagjaar 2025, maar vanaf aanslagjaar 2026 verdwijnt de ondergrens en wordt de maximale aftrek afgebouwd:

  • in 2025: 0% tot max. 75%
  • in 2026: 0% tot max. 50%
  • in 2027: 0% tot max. 25%
  • in 2028: 0%

Voor personenwagens met een brandstofmotor aangeschaft vanaf 2026, geldt er een aftrekverbod.
Ook de kostenaftrek van zuiver elektrische personenwagens daalt vanaf 2027 naargelang het jaar van aanschaffing.

Pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023?

Een pick-up aangeschaft vanaf 1 januari 2023 wordt voor de belasting in verkeerstelling en verkeersbelasting beschouwd als een personenwagen indien de wagen staat ingeschreven op naam van een particulier. Staat de pick-up ingeschreven op naam van een belastingplichtige met KBO-nummer, dan is dit wel een lichte vrachtwagen.

Btw-aftrek

De btw op de auto- en brandstofkosten is aftrekbaar op basis van het werkelijk beroepsmatig gebruik, met een maximum van 50%:

≥ 50% beroepsmatige kilometers 50% btw-aftrek
< 50% beroepsmatige kilometers  btw-aftrek volgens beroepsgebruik

Er zijn drie methoden om bij gemengd gebruik het privégebruik en het beroepsgebruik te bepalen:

  1. Methode 1 ‘rittenadministratie’ of ‘werkelijk professioneel gebruik’;
  2. Methode 2 ‘semi-forfaitair’: het beroepsgebruik wordt berekend op basis van een specifieke formule die door de FOD Financiën werd uitgewerkt;
  3. Methode 3 ‘forfaitair’: het beroepsgebruik wordt forfaitair vastgesteld op 35%.

Wil je meer weten over de fiscaliteit van je wagen?

Voor meer informatie over het aftrekken van je autokosten als zelfstandige, kan je terecht bij je accountant. We helpen je graag verder.