Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik: wat moet je weten?

Een eigendom wegschenken en er toch nog inkomsten aan overhouden: dat kan met een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik. Vanaf 1 september 2018 is het wel opletten geblazen. In het nieuwe erfrecht schuilt er voor de begunstigde immers een addertje onder het gras in het geval dat de schenker gehuwd is.

Schenken met voorbehoud van vruchtgebruik

Bij een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik blijf je de inkomsten innen die verbonden zijn aan je geschonken eigendommen. Zo kan je bijvoorbeeld een appartement schenken en er toch de maandelijkse huurinkomsten van behouden. Het doet er trouwens niet toe aan wie je schenkt: een familielid, een goede vriend, een goed doel …

Na zo’n schenking is je begunstigde enkel de ‘naakte eigenaar’ van je geschonken eigendom. Pas na je overlijden wordt hij de ‘volle eigenaar’ en krijgt hij bovenop de ‘naakte eigendom’ ook het vruchtgebruik.

Eerste in rij: je langstlevende echtgeno(o)t(e) of partner

Het hervormde erfrecht bevat een belangrijke, nieuwe wet: ben je op de dag van je schenking gehuwd, dan gaat het vruchtgebruik na je overlijden voortaan eerst naar je langstlevende echtgeno(o)t(e) zonder dat je hiervoor extra bepalingen/clausules dient op te nemen in de schenkingsakte (naar huidige regelgeving kan hetzelfde resultaat namelijk bekomen worden door bepaalde zaken op te nemen in de schenkingsakte). Met andere woorden: je begunstigde wordt nog niet meteen ‘volle eigenaar’ en moet je geschonken goederen delen met je langstlevende echtgeno(o)t(e), tot die laatste overlijdt.

Ook de langstlevende wettelijk samenwonende partner geniet dit zogeheten ‘wettelijk opvolgend toegekend vruchtgebruik’. Alleen is het toepassingsgebied beperkter: deze regeling geldt enkel voor een gezinswoning (en de inboedel), die bovendien geschonken moet zijn tijdens het samenwonen.

Twee kanttekeningen:

  • trouwde je pas na de schenking, dan kan je huwelijkspartner het vruchtgebruik nooit opeisen;
  • als schenker kan je altijd een testament opstellen waarin je je langstlevende echtgeno(o)t(e) de ‘voortzetting van het vruchtgebruik’ ontzegt.
Yasemine Haelemeersch
Yasemine Haelemeersch
legal advisor

Conclusie

Door dit nieuwe systeem van wettelijk opvolgend toegekend vruchtgebruik kan je successieplanning er na 1 september anders uitzien. Vragen of advies gewenst? Maak een afspraak met een SBB-adviseur: onze experten helpen je graag verder.