Laat je niet vangen: vanggewas of EAG groenbedekker?

Een landbouwer moet de dag van vandaag van alle markten thuis zijn. Bovendien worden de regels vanuit de Mestbank en het Departement Landbouw en Visserij er niet gemakkelijker op. Daarom geven we je in dit artikel een overzicht rond de vanggewassen en EAG groenbedekker. Wat is het verschil ertussen? Waar moet je als landbouwer zeker rekening mee houden om een eventuele korting op je premies te voorkomen? 

Vanggewassen

MAP 6 bepaalt dat er meer vanggewassen moeten worden ingezaaid om directe verliezen van nutriënten tegen te gaan. 

  • Basismaatregel: op percelen in gebiedstype 1, 2 en 3, die geen zware kleigrond zijn, moet na een hoofdteelt (uiterlijk 31/08 geoogst) ten laatste tegen 15/09 een vanggewas worden ingezaaid, tenzij er een nateelt wordt ingezaaid. Wie op een perceel als enige nateelt een vanggewas inzaait, moet op dat perceel de voorwaarden voor de vanggewassen respecteren. 

 

  • Extra maatregelen gelden voor landbouwers met percelen in gebiedstype 2 en 3 in het kader van de vanggewassen. Deze landbouwers moeten een toenemend percentage vanggewassen of laag-risico nateelten inzaaien om hun doelareaal realiseren. Er zijn vijf mogelijkheden om het doelareaal in te vullen op percelen in gebiedstype 2 en 3:
    • Areaal tijdelijk grasland, facelia of tagetes
    • Areaal waarop uiterlijk 15 september een vanggewas aanwezig is
    • Areaal niet-vroege aardappelen en maïs met uiterlijk 31 oktober in 2021 een vanggewas
    • Areaal maïs met gras in onderzaai
    • Areaal met na niet-nitraatgevoelige hoofdteelt een laagrisico-nateelt of vanggewas

 

  • Voor percelen in gebiedstype 2 en 3 moet je ook de inzaaiperiode van de MAP-vanggewassen in je verzamelaanvraag aanduiden. Je kunt kiezen voor de code VGV (inzaai uiterlijk 15 september) of de code VGM (inzaai na 15 september en uiterlijk 31 oktober). Zonder de aangifte van deze codes van inzaaidatum telt het vanggewas niet mee in de realisatie van je doelareaal. Je hebt hiervoor de tijd tot 31 oktober.

 

Vanggewassen samengevat:

  1.  Zorg dat je aan de basismaatregel voldoet.
  2. Heb je percelen in gebiedstype 2 of 3? Dan moet je verplicht een doelareaal realiseren, tenzij je beschikt over een vrijstelling. De Mestbank heeft deze oppervlakte individueel berekend voor jouw bedrijf en je vindt dit terug in het mestbankloket. 
  3. Geef de inzaaiperiode van de vanggewassen aan in je verzamelaanvraag

 

EAG groenbedekker

Met deze maatregel ecologisch aandachtsgebied binnen het vergroeningspakket wil men de maatschappelijke rol van de landbouwer benadrukken. Het is één van de vergroeningsvoorwaarden om aanspraak te maken op de vergroeningspremie. 

Als je als land- of tuinbouwer 15 ha of meer  bouwland aangeeft in je verzamelaanvraag, dan ben je verplicht om 5% ecologisch aandachtsgebied (EAG) te voorzien. Sommige land- en tuinbouwers krijgen een vrijstelling (bv. minder dan 15 ha bouwland, bio-percelen enzovoorts). Ook moet je je er van bewust zijn dat de werkelijk aangegeven oppervlakte niet altijd overeenkomt met de oppervlakte die meetelt als EAG, door het gebruik van wegings- en omzettingsfactoren. Voor een EAG groenbedekker is die wegingsfactor 0,3.

Let ook op, de groenbedekker die je in je verzamelaanvraag aangegeven hebt voor het EAG, moet voldoen aan verschillende algemene voorwaarden. Zo wordt onder andere van jou verwacht dat je je groenbedekker tijdig inzaait en lang genoeg aanhoudt.

De inzaai- en aanhoudingsdata voor vergroening in de verschillende landbouwstreken zijn:

  • Inzaaien voor 20 augustus en minstens aanhouden t.e.m. 15 oktober in Polders 
  • Inzaaien voor 1 oktober en minstens aanhouden t.e.m. 30 november in Leemstreek
  • Inzaaien voor 1 november en minstens aanhouden t.e.m. 31 januari in Zandleem- en andere streken

Een andere voorwaarde is dat je een mengsel als nateelt opgeeft in de verzamelaanvraag en inzaait. Een overzicht van de verschillende codes die mogelijk zijn in kader van EAG groenbedekker: 

  • Code 657: gras in onderzaai
  • Code 658: mengsel met één of meer vlinderbloemige groenbedekkers (telt niet mee als vanggewas)
  • Code 659: mengsel van niet-vlinderbloemige groenbedekkers
  • Code 661: vlinderbloemigen in onderzaai (telt niet mee als vanggewas)
  • Code 700: grasklaver 

 

EAG groenbedekker samengevat: 

  1. Voorzie voldoende EAG om in te vullen op je percelen
  2. Houd je aan de inzaai- en aanhoudingsdata naargelang de landbouwstreek 
  3. Vul de juiste nateelt in in je verzamelaanvraag

 

Kan ik mijn EAG mengsel ook inzetten als vanggewas in MAP 6?

Heb je percelen in gebiedstype 2 of 3 en ben je niet vrijgesteld van de MAP 6-verplichtingen? Dan kan je de verplichtingen voor EAG en vanggewassen MAP 6 op die percelen combineren. Je moet dan wel het juiste mengsel aankopen. Volgens MAP 6 mag een vanggewas wel een mengsel zijn, als er maar geen vlinderbloemigen in zitten. Grasklaver is de enige uitzondering. Zo tellen code 658 en code 661 niet mee in kader van de vanggewassen, maar wel voor het EAG. 

Wil je deze combinatie toepassen voor je percelen? Denk er dan aan dat je de uiterste inzaaidatum van de landbouwstreek moet respecteren om zowel voor vanggewassen als EAG vergroening aan de voorwaarden te voldoen. 

Vergeet daarnaast ook niet om voor percelen in gebiedstype 2 en 3 de inzaaiperiode van de MAP-vanggewassen in je verzamelaanvraag aan te duiden. Je kunt kiezen voor de code VGV (inzaai uiterlijk 15 september) of de code VGM (inzaai na 15 september en uiterlijk 31 oktober (éénmalig; i.p.v. 15 oktober)). Zonder de aangifte van deze codes van inzaaidatum telt het vanggewas niet mee in de realisatie van je doelareaal. 
 

Nog enkele verschillen tussen EAG groenbedekker en vanggewas

EAG groenbedekker (EAG GB) Vanggewas (VG)
  • Er zijn maar 5 EAG GB-codes
  • Voor EAG GB is er een wegingsfactor 0,3
  • Voor EAG GB zijn er vele bijkomende voorwaarden vb. certificaten
  • De aangever van 30/04 is verantwoordelijk
  • Gebruiksperiode 30/04 tot 31/12
  • Let op! Combinatie van EAG GB met AMM of BO leidt tot verminderde uitbetaling
  • Er zijn 27 VG codes 
  • Voor VG is er geen wegingsfactor
  • Los van de inzaai en aanhouding zijn er voor VG geen bijkomende voorwaarden
  • De aangever van 1/01 is verantwoordelijk
  • Let op! Zonder aanhoudperiode (VGV, VGM) telt het vanggewas niet mee in het gerealiseerde doelareaal

Nog vragen?

Heb je een vraag over vanggewassen of EAG groenbedekkers, neem contact op met het SBB-kantoor in je buurt.

Amelie Grammen
Amelie Grammen
landbouwadviseur