VLIF: toegang tot investeringssteun aanzienlijk versoepeld

Begin dit jaar onderging de VLIF-steun een ware metamorfose. Na een vertraagde start is de langverwachte investeringslijst met de steunpercentages bekend. Intussen kan je bij het e-loket terecht voor de eerste effectieve steunaanvragen onder de nieuwe VLIF-regels.

De eerste deadline om steun aan te vragen van 30 juni nadert snel. Maak daarom zo snel mogelijk afspraken over de aanvraag en voorwaarden met betrekking tot jouw precieze investering.

De algemene voorwaarden

De voorwaarden voor VLIF-steun zijn gelijkaardig aan die voor de premies voor betalingsrechten in het GLB:

  • Je moet een landbouwer zijn met de gepaste Nacebel-code van landbouw;
  • Je minimale standaard verdiencapaciteit moet 20.000 euro bedragen. Dit laatste is een afspiegeling van de grootte van je bedrijf. Het cijfer voor jouw bedrijf is reeds berekend en staat onder de tegel ‘bedrijfskenmerken’ van je e-loket. Deze norm is echter vrij laag en vormt dus zelden een uitsluiting voor professionele landbouwers.
  • De vroegere inkomensvoorwaarden en definitie landbouwer in hoofdberoep worden versoepeld: minstens één derde van je volledige bedrijfsomzet moet uit landbouw bestaan. Deze versoepeling zorgt ervoor dat ook landbouwbedrijven in bijberoep in aanmerking kunnen komen.

De volgende voorwaarden vallen weg:

  • De vroegere uitsluiting van te grote bedrijven.
  • De voorwaarde van beroepsbekwaamheid (behalve voor de vestigingssteun en de top up van 10% bij investeringssteun)
  • De voorwaarde om een (bedrijfseconomische of fiscale) boekhouding bij te houden (voor nieuwe dossiers)

Let wel: voor oude of lopende dossiers van voor 31 december 2022 blijven de eis van de inkomensvoorwaarden en het bijhouden van een bedrijfseconomische of fiscale boekhouding wel gelden.

Een aantal voorwaarden vallen dus weg of versoepelen. Dit betekent dat de groep landbouwers die toegang krijgt tot de investeringssteun groter wordt. Het budget blijft echter hetzelfde. Er zullen dus meer aanvragen niet geselecteerd worden waardoor er een verschuiving zal komen in de effectief betoelaagbare investeringen.

De investeringssteun

Elke kwartaal kan je een aanvraag doen zonder minimumbedrag. De vroegere selectiemethodiek na elk kwartaal blijft qua principe overeind maar uiteraard gaat de effectieve selectie anders uitvallen dan vroeger.

Alle investeringscodes worden opnieuw gedeeld in de klasse 15%, 30%, 40% en zelfs 50 % voor de ‘donkergroene klimaatmaatregelen’ (zie tabel). Voor jonge landbouwers kan hier nog een top-up van 10% extra bijkomen voor de laatste 3 klassen. Het is mogelijk dat investeringen uit de klasse 15% niet geselecteerd zullen worden, zeker in een kwartaal dat er veel aanvragen ingediend worden. Het systeem laat wel toe dat je de niet-geselecteerde aanvragen het kwartaal nadien terug kan aanvragen.

  Categorie van investeringen Steun%
1 De verbetering van de biodiversiteit 40% - 50%
2 De verbetering van de bodemkwaliteit 40% - 50%
3 De verbetering van de waterkwaliteit 30% - 40% - 50%
4 De verbetering van de waterkwantiteit 30% - 40% - 50%
5 De vermindering van de emissies van ammoniak, fijnstof, methaan, lachgas, fluorkoolwaterstoffen en stikstofoxiden 30% - 40%
6 De vermindering van de hoeveelheid afval en voedselverliezen en op de circulaire economie 30% - 40%
7 Het uitoefenen van activiteiten voor de verwerking, korte keten, zorgboerderijen, recreatie, educatie en hoevetoerisme 40%
8 Investeringen in hernieuwbare energie 40%
9 Investeringen die specifiek gericht zijn op een primaire energiebesparing 30% - 40%
10 Onroerend goed om een structuurverbetering te realiseren in stallen met dieren die tot 5 jaar na eindbetaling biologisch gecertificeerd zijn en aanplant van biologisch gecertificeerd meerjarig plantgoed 30%
11 Precisielandbouw 30%
12 De verbetering van het dierenwelzijn en die verder gaan dan de wettelijke normen 30%
13 Automatisatie die gericht zijn op een verhoging van de arbeidsproductiviteit 30%
14 De verhoging van de ruimtelijke kwaliteit 30%
15 De voedselveiligheid en de sanitaire veiligheid 30%
16 De verbetering van de arbeidskwaliteit en de arbeidsveiligheid 30%
17 Aanplant van nieuwe beloftevolle fruitvariëteiten 30%
18 Investeringen in onroerend goed om een structuurverbetering te realiseren 15%
19 Investeringen in roerend goed met een minimale bijdrage aan de verduurzaming 15%
20 Aankoop van meerjaring plantgoed 15%

 

De dwingende voorwaarde dat de investering nog niet mag aangevat worden voor het einde van de blokperiode blijft bestaan en op straffe van annulering van je aanvraag moet je binnen de 2,5 maand bewijzen dat je investering effectief begonnen is. De overheid gaat wat dit betreft dus korter op de bal spelen om overmatige aanvragen sneller te kunnen afhandelen en geblokkeerde budgetten vrij te maken voor nieuwe aanvragen.

Na selectie en uitvoering van de investering moet je nog een administratieve betalingsaanvraag doen en komt er een controle. Er blijft bijvoorbeeld nog een factuurcontrole maar deze is bedoeld om te bewijzen dat de aangevraagde investering is uitgevoerd. Het subsidiebedrag wordt per code vastgelegd onder een nieuw soort ‘normbedrag’ per dier, m² of andere eenheid. Je hoeft offertes voor investeringen alleen te bezorgen indien er geen ‘normbedragen’ voor bestaan.

Indien je dossier wordt goedgekeurd, ontvang je een éénmalige betaling van de steun. De steunuitbetalingen kunnen in totaal maximaal 300.000 euro bedragen gedurende de periode 2023-2027.  Let wel de extra steun van de jonge landbouwers, samenwerkingsverbanden, niet-productieve investeringen en vooral de ammoniakemissie (AER) investeringen komen bovenop het maximale budget van 300.000 euro.

Een verstrenging is wel dat je reeds bij de aanvraag een gepaste omgevingsvergunning moet opladen. Aangezien het laatste jaar nauwelijks vergunningen zijn afgeleverd, zal deze nieuwe goed bedoelde voorwaarde er op korte termijn voor zorgen dat het aantal grote projecten niet kunnen aangevraagd worden.

Besluit

Voor nieuwe VLIF-aanvragen zijn er onverwacht vele versoepelingen gekomen die leiden tot minder administratie en controles. Ook de steunpercentages verhogen maar door de budgettaire beperkingen zal de selectiemethodiek als gevolg hebben dat er minder investeringen betoelaagbaar zullen zijn.

Nog niet helemaal mee met het nieuwe VLIF?

In dit webinar leggen we je alle nieuwigheden uit.  

Jacky Swennen
Jacky Swennen
senior agro bedrijfsadviseur