Schenken in tijden van corona: de bankgift van een geldsom

Wat is een bankgift?

Een bankgift is een schenking per overschrijving. Zo’n schenking, van bijvoorbeeld een som geld, wordt aanvaard als een geldige onrechtstreekse schenking met weinig te vervullen formaliteiten. Je kan een bankgift dus uitvoeren zonder notariële akte.

Hoe ga je te werk?

Als schenker schrijf je eenvoudigweg een som geld over van je rekening naar de rekening van de begiftigde. De elektronische overschrijving geldt in dit geval als “onrechtstreekse” schenking, omdat je deze uitvoert via een overboeking van de ene bankrekening naar de andere. 

Vrij van belasting?

Een bankgift kan fiscaal interessant zijn. In tegenstelling tot een notariële schenking, ben je bij een schenking via bankgift geen schenkbelasting verschuldigd. Hier is wel een belangrijke voorwaarde aan verbonden: enkel indien je als schenker niet overlijdt binnen de 3 jaar na de bankgift, is er een vrijstelling van deze schenkbelasting.

Wanneer je als schenker wel binnen de 3 jaar na de bankgift overlijdt, worden de geschonken gelden door de fiscus geacht nog in je vermogen aanwezig te zijn. Je nabestaanden moeten de geschonken tegoeden dan aangeven in de aangifte van nalatenschap. In dat geval betaal je wel een erfbelasting.

Hoe bewijs je de bankgift?

Omwille van de overlevingstermijn van 3 jaar en aangezien de tarieven in de erfbelasting doorgaans hoger uitvallen dan de schenkbelasting, is het belangrijk dat je de datum van de bankgift kan bewijzen. 
Daarom maak je vóór en na de uitvoering van de bankoverschrijving enkele onderhandse documenten op.

Wanneer je als schenker voorwaarden verbindt aan je bankgift, zet je deze vóór de bankoverschrijving uiteen in een intentiebrief. Vervolgens maakt de begiftigde een brief op waarin hij aangeeft de voorgenomen schenking (en eventueel de eraan verbonden voorwaarden) te aanvaarden. Dit wordt de aanvaardingsbrief genoemd. Daarna schrijft de schenker de geldsom over naar de bankrekening van de begiftigde. Daarna bevestigen de schenker en de begiftigde in een pacte adjoint de eventuele voorwaarden die aan de schenking werden verbonden. 

Voorbeelden van zo’n voorwaarden zijn:

• Een vervreemdingsverbod
• Een uitsluitingsclausule
• Een conventioneel beding van terugkeer
• Een last tot uitkering van een geldsom
•  …

Omdat deze bevestigingsbrief (pacte adjoint) neerkomt op een loutere erkenning, mag je geen ‘nieuwe’ voorwaarden aan de schenking koppelen. 

Beide partijen moeten de “pacte adjoint” ondertekenen. Hoe pak je deze ondertekening aan, rekening houdend met de corona-maatregelen? Je kan als schenker het document ondertekenen en het per post bezorgen aan de begiftigde, die het op zijn beurt ondertekent. Ook een elektronische handtekening is mogelijk. Een dergelijk document moet je ondertekenen met een gecertificeerde handtekening, via een eID.

Onmiddellijke registratie en betaling schenkbelasting?

Is de kans groot dat je als schenker de overlevingstermijn van 3 jaar niet haalt? Of wens je meteen met de fiscus af te rekenen? Dan kan je de bevestigingsbrief laten registreren. Op deze manier vermijd je de erfbelasting. Wel hangt hier een Vlaamse schenkbelasting aan vast, met name het vast tarief van 3% (rechte lijn) of 7% (anderen).

Omwille van de verstrengde corona-maatregelen, zijn de kantoren Rechtszekerheid - die instaan voor de registratie van deze giften - momenteel niet toegankelijk voor het publiek. Wel is het in deze periode toegelaten dat je de onderhandse bevestiging per e-mail overmaakt, waarna het bevoegde kantoor het document registreert. Het registratiekantoor bezorgt het onderhands document aan de Vlaamse Belastingdienst.