Eenmanszaak of vennootschap: wat zijn de voor- en nadelen?

Eén businessidee maakt je onderneming niet. Vervolgens heb je nog enkele cruciale beslissingen voor de boeg. Een van de eerste is of je een eenmanszaak of een vennootschap opricht. Veel starters kiezen een eenmanszaak omdat dit lage oprichtingskosten en -voorwaarden heeft, maar in sommige gevallen is een vennootschap dan weer meer geschikt.

De keuze van je ondernemingsvorm brengt een resem gevolgen (financieel en praktisch) met zich mee. Precies daarom is dit geen beslissing om overhaast te nemen. In de praktijk bekijk je samen met je boekhouder of accountant de opties en hak je na rijp beraad de knoop door.

 

Alle informatie over ondernemen in één handige gids? Download dan meteen onze startersgids

Aparte rechtspersoonlijkheid: troef voor de vennootschap

Het grootste verschil tussen de twee is de ‘aansprakelijke persoon’: naar wie gaat de winst en wie betaalt de rekeningen? In een eenmanszaak ben jij dit persoonlijk. Alle winst is dus voor jou. Kom je echter in financiële problemen, dan kunnen schuldeisers beslag leggen op je persoonlijke bezit.  

In het andere geval is het je vennootschap (als ‘rechtspersoon’) die verbintenissen aangaat, winst ontvangt en aansprakelijk is in geval van schulden. Bij problemen blijf je dus buiten schot, tenzij het om een vennootschapsvorm gaat waarbij de (werkende) vennoten aansprakelijk zijn voor de schulden.

Oprichting: eenvoudiger in de eenmanszaak

Om een eenmanszaak op te richten, open je een rekening en schrijf je je in bij een ondernemingsloket. Een vennootschap oprichten kost iets meer moeite en geld. Je hebt bijvoorbeeld bij verschillende vennootschapsvormen een aanvangsvermogen of een startkapitaal en een financieel plan nodig. Bovendien moet je bij veel vennootschapsvormen nog langs de notaris.

Belastingen: optimalisatie voor vennootschappen

In een eenmanszaak betaal je personenbelasting op al je winst. Je belasting wordt berekend in schijven tussen de 25 en 50%. Het tarief voor (kleine) vennootschappen is 29,58% (en 20% vanaf 2020). Als zaakvoerder betaal je ook wel personenbelasting, maar er bestaan nog tal van middelen voor ‘fiscale optimalisatie’. Lees: financieel voordelige manieren om jezelf als zaakvoerder netto iets meer uit te reiken.

Meestal wordt een vennootschap financieel interessanter vanaf een bepaalde nettowinst – dus zodra je als eenmanszaak té veel belastingen zou betalen. Je boekhouder maakt voor jou de balans op.

Administratie: minder complex in een eenmanszaak

Bij een vennootschap komen meer verplichtingen kijken dan bij een eenmanszaak. Elk besluit moet bijvoorbeeld tijdens een vergadering worden genomen. In een eenmanszaak heb jij zelf alle beslissingsrecht, zonder dat hier formaliteiten aan verbonden zijn.

Daarnaast volstaat in een eenmanszaak een ‘enkelvoudige’ boekhouding onder de grens van 500.000 euro omzet, terwijl de meeste vennootschappen – of hun boekhouder – een ‘dubbele’ boekhouding moeten bijhouden.

Eenmanszaak Vennootschap

Belangrijkste voordelen

  • Weinig oprichtingskosten en geen startkapitaal  
  • Eenvoudige boekhouding       
  • Zelf snel beslissingen nemen 

Belangrijkste voordelen

  • Optimalisatie fiscale bijdragen mogelijk
  • Je privévermogen is in vele gevallen veiliggesteld
  • Ook andere vennoten kunnen investeren 

Belangrijkste nadelen 

  • Onbeperkte aansprakelijkheid betekent financiële risico’s  
  • Personenbelasting op je hele winst        
  • Enkel eigen geld om te investeren         

Belangrijkste nadelen   

  • Meer wettelijke formaliteiten
  • Dure en complexe opstartprocedure

Samengevat: richt je alleen een onderneming op met weinig risico’s? Dan is een eenmanszaak vaak de beste keuze. Bij groei kan je altijd overschakelen. Richt je met meerdere personen een zaak op waarbij je al meteen grote investeringen inplant? Dan is een vennootschap meestal aangewezen. Daarmee is de kous echter niet af: er bestaan een viertal (courante) vennootschapsvormen. In onze startersgids vind je een compleet overzicht.

Twijfels over de aangewezen ondernemingsvorm voor je zaak? Je startersadviseur beantwoordt je vragen graag.

Dimitri Follon
Dimitri Follon
consultant accountancy & fiscaliteit